Confronterend en hoopgevend essay
Kort Inspirerend filosofisch essay dat best aandachtig en in stukjes gelezen wordt. Het is uitstekend vertaald en ingeleid door de Nederlandse filosoof Wouter Kusters - geen overbodige luxe gezien de moeilijkheidsgraad. Maar lezers zonder angst zullen hopelijk ook de glans ervaren van de gedachten van de Franse filosoof Frédéric Neyrat die in een nawoord stelt (p. 122):
"We zijn bang geworden voor hermetische teksten, voor complexe filosofische vormen, en gaven de voorkeur aan het gebruiksklare van makkelijk bekkende ideeën boven sobere gedachten. Om aan de virale verschrikking te ontsnappen, hebben we beschavingswerk nodig van een lange adem."
Bovengenoemde woorden schreef hij in 2021 naar aanleiding van de toenmalige "verschrikking" van de Covid19- en/of coronapandemie en hieruit voortvloeiende maatschappelijke gevolgen.
Ontsnappen aan de verschrikking is overigens het eerste werk van Neyrat dat verschijnt in het Nederlends (oorspronkelijke Franse titel: Echapper à l'horreur, 2017), waarvan de titel onder meer appeleert aan de "verschrikkingen" van de terroristische aanslagen in Parijs (2015) en in Brussel (2016).
Het essay is kort ingeleid door de Franse filosoof Jean-Luc Nancy (1940-2021), bij wie Neyrat in de leer ging.
Tegenover de voortdurende herhalingen van de verschrikking voor het leven van mens en natuur, betoogt Neyrat, is er een streven naar onderbrekingen dankzij het "wonderlijke", die beleefd wordt als het "onmogelijke". In het essay geeft Neyrat vorm en inhoud aan het onmogelijke in de liefde, de schoonheid, het gedicht, het Goede, de waanzin, het wilde, het buitenaardse, de droom en het ontwaken.
Ik las een belangrijk werk dat anno 2024 - denk aan de verschrikkelijke oorlogen, armoede, klimaatveranderingen, ... - nog niets aan kracht en positieve energie heeft ingeboet.
