“Waar is hier”: Kluger Hans #40 met Betül Sefika
De gebruikelijke Literair Schurft-voorstelling van het literaire tijdschrift Kluger Hans, levert voor de recentste aflevering door de beperkte ontmoetingsmogelijkheden geen fysiek evenement op. (Des)illusie!
Laat dat nu net het thema zijn van deze aflevering #40 (Loftrompetten! Feest!!).
Ze plakt lekker ouderwets “op papier” en gaat via releases van korte filmpjes digitaal. Als de wiedeweerga kijken/luisteren met de QR-code in het nummer, want de looptijd is beperkt.
Jonge schrijvers tonen waar ze mee bezig zijn en hoe hun verhalen, gedichten, bedenkingen… werelden scheppen en ontmantelen, hoe je lezers/kijkers meesleept (illusies creëren) of je net uit je cocon doen vallen (feed-back to reality).
Beeldend kunstenaar en grafisch ontwerper Betül Sefika opende op 31 mei de Literaire Schurft-performances met het prachtige gedicht “Waar is hier” (2’23”). Sterke verzen die je zowel op papier als in het filmpje intrigeren. Precies verwoord, in een boeiend ritme, in prachtige beelden, speels en diepzinnig tegelijk. Ze tovert met contrasten, alledaagse observaties en filosofische reflectie.
Ze zet de binnenwereld tegenover die buiten, de mens tegenover de kosmos, hier tegenover daar (geografisch in Iran: ‘Hir’ & ‘Dar’) en dat ‘daar’ is ergens in het midden, het veilige midden, noch mossel noch vis. En ook nog tegenover een ‘ander’ hier (aan de ‘andere kant’), want alles hangt af van het perspectief. En Iran (haar afkomst, het “roodlopend oranje” achter haar oogleden) plaatst ze tegenover België (het nieuwe en ongekende, onvaste land, “niet het noorden”, het kompas waarop ze gehoopt had).
Wat ze ziet: blinden, telefonerende mensen, reizigers op het verkeerde perron: “ze zijn niet waar ze lopen”. Alweer die tegenstelling tussen binnenwereld en fysieke realiteit! Wat op het eerste gezicht nog enig houvast biedt, blijkt een illusie:
“Hier staat een woning
al een kwarteeuw niet meer”
Het huis is verdwenen, en niet zomaar door de jaren, maar “om plaats te maken voor een rijvak extra.” Dat is zowel een drama, een desillusie, de vernietiging van een toekomst, als een nieuw perspectief, een ‘andere’ werkelijkheid: iets ouds wordt vervangen door nieuwer en dringender zaken, maar ook wel door iets ‘extra’, een verschuiving, een extra ‘rijvak’ (lees: nieuwe mogelijkheden, verbreding van de opties).
Terwijl je de verzen hoort, speelt het filmpje zich af in gelijkaardige visuele en audioreflecties (spiegels, glanzende objecten, gsm-schermen, glasdallen, stemecho’s, geruis, gerommel en geroezemoes), met kort verschijnende vluchtigheden (lucht, vloeistof, schaduw), met hoog en laag, met stukjes identiteit (lichaamsdelen, objecten, voor- en achtergrond), alsof alles gemonteerd lijkt in splitscreens. Intelligente poëzie in woord en beeld. Toptalent!
Sefika is een naam om te onthouden.
En dat is pas de opener van Kluger Hans #40, dit nummer (Des)Illusie pakt uit met een brede waaier aan schrijvers. De volgende dagen performen ook nog Emma Zuiderveen, Lennert de Vroey en David Huyghe digitaal. Lize Spit en Rob van Essen werden peetouders van het jubileumnummer.
Volg Kluger Hans (én de filmpjes) op de voet:
https://www.klugerhans.net/evenementen/literaire-schurft-op-papier-40-desillusie/