Wat een keizer leiden/lijden kon

Tienerkeizer Elagabalus bracht zijn gasten tijdens dineetjes in verlegenheid met een scheetkussen, maar verstikte ze ook onder een regen van rozenblaadjes. Livia, de vrouw van de eerste keizer Augustus, ruimde iedereen uit de weg die tussen haar zoon Tiberius en de keizerskroon stond. Die Tiberius deed oneerbare dingen met jongentjes in zijn zwembad. Een van de vrouwen van keizer Claudius was een nymfomane, een andere ruimde hem uit de weg met een paddenstoelenschotel. En Caligula, die was knettergek en wilde zijn paard Incitatus tot senator benoemen.

Romeinse geschiedschrijvers zoals Suetonius, Cassius Dio en Tacitus schetsten een spectaculair beeld van hun keizers. Maar waren ze echt zo ontspoord, of is dit de antieke versie van de hedendaagse roddelrubriek? Werden keizers na hun dood met opzet zwartgemaakt, zodat de volgende in het rijtje er beter uitkwam? En wat zeggen al die verhalen over de relatie tussen keizer en volk?

De bekende Britse historica Mary Beard kijkt in Keizer van Rome verder dan de oppervlakte en onderzoekt nauwgezet wat we weten over hen. Ze gaat niet het rijtje af, maar werkt per thema. Dat doet ze erudiet en vaak ook grappig. Ze gebruikt veel, ook minder voor de hand liggende bronnen. Tezelfdertijd beschrijft ze het dagelijkse leven van de Romeinse keizer. Die was niet zozeer bezig met uitspattingen, maar vooral met rapporten lezen en recht spreken. Verder hield hij het leger tevreden en liet hij grote infrastructuurwerken uitvoeren, vaak uit eigen zak. Sommige keizers reisden veel en deden zowaar aan sightseeing. De gewone burger van het uitgestrekte Romeinse rijk maakte het allemaal niet veel uit: voor hem waren de keizers inwisselbaar.